Τι αναφέρει το Προεδρικό Διάταγμα

Η Ελλάδα ανακήρυξε ΑΟΖ στο Ιόνιο Πέλαγος που φτάνει μέχρι το Ακρωτήριο Ταίναρο ως το νότιο άκρο της Πελλοπονήσου, σύμφωνα με Προεδρικό Διάταγμα που δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.

Συγκεκριμένα, δημοσιεύτηκε το Προεδρικό Διάταγμα σύμφωνα με το οποίο «ανακηρύσσεται από την Ελληνική Δημοκρατία Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη στη θαλάσσια περιοχή του Ιονίου, των Ιονίων Νήσων και μέχρι το Ακρωτήριο Ταίναρο της Πελοποννήσου».

Το παραπάνω, αποτελεί το πρώτο Προεδρικό Διάταγμα που υπογράφει ο Κωνσταντίνος Τασούλας ως Πρόεδρος της Δημοκρατίας και δημοσιεύθηκε με ημερομηνία 16 Απριλίου 2025, την ημέρα που ανακοινώθηκε και ο Θαλάσσιος Χωροταξικός Σχεδιασμός. Στο Εθνικό Τυπογραφείο δημοσιεύθηκε μία ημέρα αργότερα.

ΑΟΖ στο Ιόνιο μέχρι το Ακρωτήριο Ταίναρο: Τι αναφέρει το Προεδρικό Διάταγμα

Όπως αναφέρεται στο Προεδρικό Διάταγμα στην ανακήρυξη της ΑΟΖ λαμβάνονται υπόψη οι διατάξεις:

«α) Της παρ. 1 του άρθρου δεύτερου του ν. 4716/2020 «Κύρωση της Συμφωνίας μεταξύ της Ελληνικής Δημοκρατίας και της Ιταλικής Δημοκρατίας για την οριοθέτηση των αντίστοιχων Θαλασσίων Ζωνών τους» (Α΄ 163), η οποία τέθηκε διεθνώς σε ισχύ στις 8 Νοεμβρίου 2021, σύμφωνα με την παρ. 2 του άρθρου 5 αυτής», καθώς και «β) της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας, η οποία υπογράφηκε τη 10η Δεκεμβρίου 1982 και κυρώθηκε με το άρθρο πρώτο του ν. 2321/1995 «Κύρωση της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας και της Συμφωνίας που αφορά την εφαρμογή του μέρους XI της Σύμβασης» (Α΄ 136), καθώς και του άρθρου δεύτερου του ως άνω νόμου».

Όπως επισημαίνεται στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη που ανακηρύσσεται με την δεν περιλαμβάνεται η αιγιαλίτιδα ζώνη της Ελληνικής Δημοκρατίας στην ως άνω θαλάσσια περιοχή, το εύρος της οποίας καθορίστηκε με τον ν. 4767/2021 (Α΄ 9).

Σημειώνεται ακόμα ότι «τα κυριαρχικά δικαιώματα και η δικαιοδοσία της Ελληνικής Δημοκρατίας εντός της ανακηρυσσόμενης Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης ασκούνται με βάση τα Μέρη V, VI, VII, VIII, XII και XIII της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας, η οποία υπογράφηκε τη 10η Δεκεμβρίου 1982 και κυρώθηκε με το άρθρο πρώτο του ν. 2321/1995».

Υπογραμμίζεται επίσης ότι « Ελληνική Δημοκρατία επιφυλάσσεται για την άσκηση, και ως προς τις λοιπές ακτές της, των αντίστοιχων δικαιωμάτων της, όπως αυτά απορρέουν από τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας της 10ης Δεκεμβρίου 1982». 

Γεραπετρίτης: «Η Ελλάδα υπερασπίζει τα εθνικά της συμφέροντα»

Την θέση του για τον Θαλάσσιο Χωροταξικό Σχεδιασμό και τη σημασία για την χώρα μας, ανέπτυξε οΥπουργός Εξωτερικών, Γιώργος Γεραπετρίτης.

«Πλέον, στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής νομοθεσίας η Ελλάδα καταγράφει τη μέγιστη δυνατότητά της στις θαλάσσιες ζώνες» υπογράμμισε ο υπουργός την Τετάρτη (16/04) στο κεντρικό δελτίο ειδήσεων του ΣΚΑΪ δίνοντας τον τόνο και πρόσθεσε εμφατικά ότι: «Η Ελλάδα φροντίζει στο πεδίο να υπερασπίζει τα εθνικά της συμφέροντα».

Στον απόηχο της αντίδρασης του Τουρκικού ΥΠΕΞ – αν και ήπιας για τα δεδομένα του – ο ίδιος προέβαλλε ως αποκλειστική οδό άσκηση των δικαιωμάτων κάθε κράτους και διευθέτησης των διαφορών το Διεθνές Δίκαιο, βάσει του οποίου κινείται όπως είπε «αποκλειστικά και μόνο» η Ελλάδα.

Πετώντας αφενός το γάντι στην Άγκυρα για την υπογραφή συνυποσχετικού για την οριοθέτηση ΑΟΖ Ελλάδας -Τουρκίας δείχνοντας την προσφυγή στη Χάγη ως «μόνο δρόμο» εφόσον η Άγκυρα θεωρεί ότι ισχύει η δική της εκδοχή ότι τα ελληνικά νησιά δεν έχουν δικαίωμα σε υφαλοκρηπίδα.

Αφετέρου ξεκαθάρισε ρητά ότι η πρόθεση της Αθήνας για διάλογο δεν ταυτίζεται επουδενί με οποιαδήποτε υποχώρηση στα κυριαρχικά μας δικαιώματα.

«Είναι επιθυμία μας να συνεχιστεί ο διάλογος έτσι ώστε να μην προκαλούνται κρίσεις. Αυτό σε καμία περίπτωση δεν σημαίνει ότι θα υπάρχει οποιαδήποτε υποχώρηση. Αντιθέτως εμείς αποδεικνύουμε έμπρακτα ότι για μας το εθνικό συμφέρον είναι μονόδρομος», τόνισε ο κ. Γεραπετρίτης (ΣΚΑΪ).

Και σε άλλο σημείο προσέθεσε ότι: «Για μας είναι σημαντικό να δημιουργήσουμε μια γειτονιά ειρήνης και ευημερίας. Αυτό όμως δεν σημαίνει ποτέ ότι θα υπάρξει οποιαδήποτε έκπτωση σε ότι αφορά την άσκηση των δικών μας δικαιωμάτων».

Από την κυβέρνηση διευκρινίζουν ότι ο Θαλάσσιος Χωροταξικός Σχεδιασμός και ο χάρτης που τον συνοδεύει δεν συνιστούν οριοθέτηση ΑΟΖ.

Επισημαίνεται, ωστόσο, ότι συνιστούν προβολή και κατοχύρωση σε ευρωπαϊκό επίπεδο των κυριαρχικών μας δικαιωμάτων, εστιάζοντας σε 4 εξαιρετικά κρίσιμα στοιχεία.

Στην καταγραφή για πρώτη φορά σε επίσημο ρυθμιστικό κείμενο της Ευρωπαϊκής Ένωσης των απώτατων δυνητικών ορίων της ελληνικής υφαλοκρηπίδας (δηλαδή πλήρους επήρειας της ηπειρωτικής χώρας και των νησιών σε θαλάσσιες ζώνες).
Στη χρήση της μέσης γραμμής – που βάση του Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας την οποία σέβεται και τηρεί η Ελλάδα εν αντιθέσει με την Τουρκία – τη μετρά από τα νησιά και όχι από την ηπειρωτική χώρα.

Στην ευρωπαϊκή θεσμική σφραγίδα που θα λάβουν εντέλει οι ελληνικές θέσεις μέσω της ανάρτησης του ΘΧΣ και του χάρτη στις επίσημες πλατφόρμες της Ε.Ε, αποκρούοντας κάθε μελλοντική αμφισβήτηση από την Τουρκία με την οποία έχουμε παρακείμενες και αντικείμενες ακτές. Και στο γεγονός ότι το κείμενο αποτελεί τον οδικό χάρτη για την αξιοποίηση των θαλάσσιων πόρων της χώρας μας.

Παράλληλα, το Μέγαρο Μαξίμου απορρίπτει κατηγορηματικά τα αντιπολιτευτικά πυρά περί αντίδρασης της Ελλάδας στα τουρκικά δημοσιεύματα (σ.σ Μιλιέτ και κρατικό Anadolu), τονίζοντας ότι το πλήθος των ρυθμιστικών κειμένων μεγάλης έκτασης και τεχνικών λεπτομερειών που αποτελούν τον Θαλάσσιο Χωροταξικό Σχεδιασμό, αποδεικνύουν αυτονόητα ότι πρόκειται για «προϊόν πολύμηνης προσπάθειας» συνεπώς και το γεγονός ότι «η Τουρκία αντέδρασε στον δικό μας σχεδιασμό και όχι το αντίστροφο».

Κατά τον κ. Γεραπετρίτη, δε, πέραν της τεχνικής δυσκολίας του εγχειρήματος με 8.500 νησιά στην ελληνική επικράτεια, ένας επιπλέον λόγος καθυστέρησης της επίσημης ανακοίνωσης ήταν η ανάγκη ενσωμάτωσης στο σχεδιασμό της ελληνο-ιταλικής και ελληνο-αιγυππτιακής συμφωνίας οριοθέτησης ΑΟΖ.