Του Νίκου Μήτση
Η περίοδος της Παλιγγενεσίας δεν έχει σταματήσει να μας εκπλήσσει με τα αποδεικτικά στοιχεία που προκύπτουν μέσα από μελέτες ανοιχτών αρχείων και ιδιαίτερα των ΓΑΚ (Γενικά Αρχεία του Κράτους), αλλά και νέων θεωρήσεων που εδράζονται στις ιστορικές πηγές των πρωτογενών ιστορικών εγγράφων. Η παρούσα εργασία η οποία αποτελείται από δύο τόμους καταπιάνεται κατά κύριο λόγο με ιστορικά γεγονότα της περιόδου 1821-1862 που διαδραματίστηκαν στον Αστακό Ξηρομέρου και τα χωριά πέριξ αυτού τα οποία και αποτελούσαν από το 1835 ως και το 1912 τον τ. Δήμο Αστακού, με έδρα, αρχικώς το Δραγαμέστο και, από το 1841 και εφεξής με έδρα τον εύανδρο Αστακό.
Το βιβλίο αυτό που φέρει τον τίτλο « ΑΣΤΑΚΟΣ ΞΗΡΟΜΕΡΟΥ Αγώνες και Θυσίες στα 1821 » αποτελείται συνολικά από 1048 σελίδες και είναι αφιερωμένο στα 200 χρόνια από την Έξοδο του Μεσολογγίου. Είναι το 14ο στη σειρά βιβλίο και μάλιστα δίτομο, που έχει γράψει ο ιστοριοδίφης – ιστορικός ερευνητής Νικόλαος Θεοδ. Μήτσης και εκδόθηκε από την Ομοσπονδία Πολιτιστικών Συλλόγων Ξηρομέρου (Ο.Π.ΣΥ.Ξ) και τον Σύλλογο των Απανταχού Αστακιωτών, με την ευγενική προς τους Συλλόγους χορηγία, του επιχειρηματία- πλοιοκτήτη κ. Αποστόλη Ν. Πανταζή.
Στην παρούσα δίτομο εργασία καταδεικνύονται και έρχονται στο φως της δημοσιότητας για πρώτη φορά μέσα από πρωτογενείς Αρχειακές ιστορικές πηγές των ΓΑΚ και αναλυτικά κατά τόμο , τα ακόλουθα.
Α΄ ΤΟΜΟΣ :
- Καταδεικνύεται ο σχηματισμός – σύσταση – εξέλιξη και o πληθυσμός του τ. Δήμου Αστακού με πληρέστερη αναφορά για τους πρώτους Δημάρχους, τα πρώτα Δημοτικά Συμβούλια , τους Παρέδρους, τη Διοίκηση Ακαρνανίας, σχετικά ΦΕΚ ιδρύσεως των Δήμων και διορισμών των Δημάρχων, αλλά και συγχωνεύσεις αυτών στα 1841, δημογραφική απεικόνιση των χωριών από το 1521 ως το 1815, όπως και του τ. Δήμου Αστακού από το 1835 ως το 1907. Ονόματα δημοτικών Συμβούλων , Παρέδρων και Δημάρχων από το 1835 ως το 1865, σφραγίδες, υπογραφές δημάρχων , επαρχιακών συμβούλων, ορκωτικών Δικαστηρίων, ιερείς των χωριών στα 1835-1865, πρακτικά δημοτικών Συμβουλίων και συνελεύσεων με εκλέκτορες απ΄ όλο το Ξηρόμερο.
- Περιγράφεται η συμβολή του Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη στην πρώτη πολιορκία του Μεσολογγίου (Δεκέμβριος 1822), καθώς και η ίδρυση στρατοπέδου εκ μέρους…